دولت چین در واکنش به موج گسترده‌ای از شکایات کاربران و فروشندگان درباره قیمت‌گذاری‌های ناعادلانه و گمراه‌کننده در پلتفرم‌های بزرگ فروش آنلاین، تصمیم به تدوین مقررات جدید برای کنترل و شفاف‌سازی فرآیند قیمت‌گذاری گرفته است. این اقدام با هدف ایجاد عدالت اقتصادی و افزایش اعتماد عمومی در فضای تجارت الکترونیک صورت می‌گیرد.
هدف‌گذاری برای شفافیت و عدالت در بازار دیجیتال
کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی چین در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده است که پیش‌نویس این قوانین با تمرکز بر ارتقاء شفافیت، انصاف در قیمت‌گذاری و جلوگیری از سوءاستفاده‌های تجاری تدوین شده است. بر اساس این مقررات، اپراتورهای پلتفرم‌های فروش کالا و خدمات موظف خواهند بود تغییرات قیمتی را از طریق ابزارهای استاندارد مانند قراردادهای رسمی و دستورالعمل‌های مشخص اعمال کنند.
همچنین فروشندگان و مدیران پلتفرم‌ها باید اطلاعات مربوط به قیمت‌ها، کارمزدها و تغییرات احتمالی را به‌صورت شفاف و به‌موقع در اختیار کاربران قرار دهند تا امکان نظارت عمومی فراهم شود و اعتماد مصرف‌کنندگان افزایش یابد.
واکنش به تخلفات گذشته و تجربه‌های پرهزینه
این تصمیم در پی شکایات مکرر از رفتارهای غیرمنصفانه برخی پلتفرم‌های بزرگ مانند علی‌بابا اتخاذ شده است. در سال ۲۰۲۱، شرکت علی‌بابا به دلیل نقض قوانین ضد انحصار با جریمه سنگین ۲.۷۵ میلیارد دلاری مواجه شد. این پرونده نقطه‌عطفی در سیاست‌گذاری‌های نظارتی چین بود و نشان داد که دولت این کشور در برابر تخلفات تجاری سکوت نخواهد کرد.
در سال‌های اخیر، رقابت شدید میان پلتفرم‌های فروش آنلاین و خرده‌فروشی‌های فوری که تحویل کالا را در کمتر از نیم ساعت انجام می‌دهند، باعث شده برخی شرکت‌ها برای جذب مشتری به روش‌های غیرشفاف و گمراه‌کننده در قیمت‌گذاری روی بیاورند. این رفتارها نه‌تنها اعتماد عمومی را خدشه‌دار کرده، بلکه موجب نارضایتی گسترده در میان فروشندگان نیز شده است.
مشارکت عمومی در تدوین مقررات
دولت چین برای تدوین نهایی این قوانین، از عموم مردم و فعالان حوزه تجارت الکترونیک نظرخواهی کرده است. این رویکرد مشارکتی نشان‌دهنده عزم جدی دولت برای تنظیم بازار دیجیتال به‌گونه‌ای است که منافع همه طرف‌ها—از مصرف‌کنندگان گرفته تا فروشندگان—در نظر گرفته شود.
با اجرای این مقررات جدید، انتظار می‌رود فضای تجارت آنلاین در چین به سمت شفافیت بیشتر، رقابت سالم و کاهش تخلفات تجاری حرکت کند. این اقدام می‌تواند الگویی برای سایر کشورها در تنظیم بازارهای دیجیتال و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان باشد.
