آلمان با تأکید بر ضرورت بازگشت دیپلماسی، اعلام کرد که آماده مذاکره با ایران برای توافق جدید است. وزارت امور خارجه آلمان ادعا کرد ایران تعهدات برجام را نقض کرده و اعمال تحریم‌ها اجتناب‌ناپذیر بود، اما در عین حال از آغاز گفت‌وگوهای جدید استقبال کرد. این موضع نشان می‌دهد که برلین به دنبال پیوند زدن رفع تحریم‌ها به پیشرفت در مذاکرات و تقویت نقش اروپا در پرونده هسته‌ای ایران است.
چرایی تلاش آلمان برای مذاکره با ایران
آلمان معتقد است مذاکره با ایران می‌تواند از تشدید تنش‌ها جلوگیری کند و مسیر تأمین انرژی اروپا را هموار سازد. با خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و فعال شدن مکانیسم اسنپ‌بک از سوی اروپا، پرونده هسته‌ای ایران وارد بن‌بست شد. اکنون برلین می‌کوشد تا با مذاکره با ایران برای توافق جدید، ضمن احیای اجزای برجام، نقاط ضعف قبلی را اصلاح کند.
شروط مذاکره با ایران برای توافق جدید
آلمان شروط زیر را به‌عنوان پیش‌نیاز مذاکره با ایران مطرح کرده است:
- بازگشت کامل ایران به محدودیت‌های هسته‌ای پیش‌بینی‌شده در برجام
- تضمین عدم دستیابی به سلاح هسته‌ای و افزایش شفافیت در فعالیت‌های صلح‌آمیز
اجرای این شروط می‌تواند نقطه شروعی برای فرایند مذاکره با ایران و بازتعریف پیمان هسته‌ای جدید باشد.
چالش‌ها و چشم‌انداز مذاکرات جدید
مذاکره با ایران برای توافق جدید با موانع متعددی روبروست
- اختلافات داخلی در سه‌گانه اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) بر سر آستانه شروط
- فشارهای ایالات متحده برای حفظ بخش عمده تحریم‌ها در کنار گفت‌وگوها
در عین حال، تحمیل تحریم‌های جدید و رد پیش‌نویس تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ توسط شورای امنیت نشان داد که احیای برجام بدون مشارکت همه طرف‌ها دشوار است. اگر مذاکرات جدید آغاز شود، ترکیب دیپلماسی منطقه‌ای، تضمین‌های اقتصادی و هماهنگی با واشنگتن و مسکو اهمیت دوچندانی خواهد داشت.
در نهایت، آمادگی آلمان برای مذاکره با ایران برای توافق جدید نقطه امیدی برای بازگرداندن اعتماد متقابل است، اما دستیابی به نتیجه پایدار مستلزم اراده سیاسی قوی و انعطاف متقابل در تعیین چارچوب توافق خواهد بود.
