آخرین ویرایش در دسامبر 18, 2025 توسط امیرمهدی صارمی
در گستره وسیع ایران، به ویژه در مناطق مرزی، محروم و صعبالعبور، هنوز هم داستان کودکانی جریان دارد که مسیرهای پرپیچوخم و گاه پرخطر را برای رسیدن به کلاسهایی میپیمایند که نه از سقف ایمن بهرهای دارند و نه دیواری استاندارد. این واقعیت تلخ، سالهاست که سایه سنگین خود را بر آینده تحصیلی هزاران دانشآموز افکنده است، اما اکنون با عزمی ملی، نهضت بازسازی و جایگزینی این فضاهای آموزشی آغاز شده تا امید به آیندهای روشن در دل این کودکان زنده بماند. استان لرستان در این میان، گامهای بلندی برداشته تا در مسیری تحولآفرین، رویای داشتن مدارس سنگی و کانکسی را به خاطرهای دور تبدیل کند.
تلاشی ملی برای محو سایه مدارس سنگی و کانکسی از سر دانشآموزان
سالهاست که مدارس سنگی، گلی و کانکسی، نمادی از مقاومت و عطش بیمانند برای یادگیری در دل مناطق محروم کشور بودهاند. با این حال، فرسودگی، عدم ایمنی و نبود امکانات اولیه، این فضاها را به چالشهای جدی برای سلامت و کیفیت تحصیل کودکان تبدیل کرده است. این مدارس نه تنها از استانداردهای لازم برای یک محیط آموزشی محرومند، بلکه میتوانند به دلیل ساختار نامناسب، خطرات جانی و روانی برای دانشآموزان و معلمان به همراه داشته باشند. حضور در چنین فضاهایی، بر کیفیت یادگیری، انگیزه تحصیلی و حتی سلامت جسمی و روانی دانشآموزان تاثیر منفی میگذارد و به نوعی نقض حقوق اولیه آموزشی محسوب میشود.
با درک این ضرورت، دولت با همراهی بنیاد علوی، مشارکتهای مردمی، حضور داوطلبانه فرهنگیان و مساعدت نهادهای مسئول، طرح ملی «توسعه عدالت در فضاهای آموزشی» را آغاز کرده است. این طرح با هدف حذف کامل مدارس سنگی، کانکسی و فرسوده، گامی بلند برای تضمین حق تحصیل برابر و در فضایی استاندارد و ایمن برای تمامی کودکان ایرانی است. موقعیت جغرافیایی این مدارس که عمدتاً در مناطق کوهستانی، دورافتاده و کمبرخوردار قرار گرفتهاند، ضرورت نوسازی مدارس را به یکی از اولویتهای اصلی ملی تبدیل کرده و فراتر از بهبود شرایط فیزیکی، به کاهش محرومیت و تحقق عدالت آموزشی در سراسر کشور یاری میرساند.
لرستان، از پایلوت جمعآوری مدارس کانکسی تا مبارزه با مدارس سنگی
استان لرستان، به دلیل برخورداری از تعداد قابل توجهی از مدارس کانکسی و سنگی، به عنوان پایلوت طرح ملی جمعآوری این مدارس انتخاب شد. مهدی مجیدی، معاون عمرانی استاندار لرستان، در این رابطه اظهار داشت: از مجموع ۹۰۰ مدرسه کانکسی در سراسر کشور، ۱۷۰ مورد سهم استان لرستان بود که خود گواهی بر عمق چالش موجود در این استان است. با تلاشهای بیوقفه و اقدامات صورتگرفته، مهرماه امسال در روستای «بگ وردی» شهرستان دلفان، با حضور وزیر آموزش و پرورش، یکی از همین مدارس کانکسی تبدیل شده به فضایی استاندارد افتتاح شد و به این ترتیب، جشن جمعآوری مدارس کانکسی در لرستان برگزار گردید که دستاورد بزرگی در ارتقای شاخصهای نوسازی مدارس استان محسوب میشود.
اما چالش مدارس سنگی در لرستان همچنان پابرجاست. مجیدی با اشاره به وجود ۷۰ مدرسه سنگی در استان، برنامههای جامع برای جایگزینی آنها را تشریح کرد. این برنامه شامل مراحل زیر است:
تبدیل ۱۶ مدرسه سنگی به مدرسه استاندارد توسط بنیاد علوی و تحویل آنها تا پایان سال.
برنامه ریزی برای تبدیل ۴۴ مدرسه سنگی دیگر به فضاهای آموزشی استاندارد توسط سپاه در فصل تابستان.
تعهد به برچیده شدن کامل تمامی مدارس سنگی در استان ظرف یک سال آینده.
یونس بهاروند، مدیرکل نوسازی مدارس لرستان نیز، جمعآوری ۱۷۰ مدرسه کانکسی را یک اتفاق بزرگ در استان دانست و تاکید کرد که لرستان به دو علت، یعنی تعداد زیاد مدارس کانکسی و کیفیت بالا در اجرای طرحهای جایگزینی، به عنوان پایلوت انتخاب شده است. وی ابراز امیدواری کرد که با تسریع در اجرای نهضت توسعه عدالت آموزشی، مشکلات حوزه مدرسهسازی در بازه زمانی کمتری مرتفع شود و تمامی مدارس سنگی تا مهرماه سال آینده به مدارس استاندارد تبدیل و تحویل دانشآموزان شوند.
چشمانداز روشن آینده: توسعه پایدار فضاهای آموزشی و تحقق عدالت
پروژه جایگزینی مدارس کانکسی و سنگی در لرستان، نه تنها نمادی از عزم جدی برای محو نابرابری آموزشی است، بلکه بارقهای از امید برای دانشآموزان مناطق محروم به شمار میرود. این اقدام، علاوه بر ارتقای شاخصهای ایمنی و استانداردهای فضای فیزیکی مدارس، به پویایی اجتماعی و اقتصادی مناطق کمتر برخوردار نیز کمک شایانی خواهد کرد.
مدیرکل نوسازی مدارس لرستان در ادامه به بهرهبرداری از ۱۰۶ پروژه آموزشی با ۲۵۲ کلاس درس در مهرماه امسال اشاره کرد و افزود: برنامه ریزی برای افتتاح ۱۲۶ پروژه دیگر شامل ۴۵۹ کلاس درس برای مهرماه سال ۱۴۰۵، به شرط تامین اعتبار، در دستور کار قرار دارد. همچنین در سال گذشته، مبلغ ۹۰ میلیارد تومان برای خرید تجهیزات آموزشی، کمک آموزشی، هنرستانی، گرمایشی، سرمایشی و ورزشی برای مدارس استان اختصاص یافت تا عدالت در توزیع امکانات آموزشی در تمامی مناطق استان برقرار شود. این حرکت سریع و هدفمند در لرستان، نشان میدهد که با همکاری نهادهای دولتی، بنیادهای مردمی و نیروهای جهادی، میتوان بر چالشهای زیرساختی آموزش در دورترین و کمبرخوردارترین نقاط کشور نیز فائق آمد و آیندهای روشنتر برای نسلهای آینده ساخت.
مطالب مرتبط
- مراسم تشییع پیکر آیت الله شاهچراغی در دامغان با حضور پرشور مردم برگزار شد
- سخنگوی قوه قضاییه در نشست خبری آخرین تحولات دستگاه قضا را تشریح کرد
- ۱۲ شهر خوزستان درگیر آلودگی هوا؛ هشدار جدی به گروههای حساس صادر شد
- بازنگری جامع طرح شهرک مسکونی نیشتمان سنندج؛ گامی مهم در توسعه زیربنایی کردستان
امیرمهدی صارمی
من فارغالتحصیل رشته برنامهریزی شهری هستم و از همان دوران دانشگاه به مسائل مربوط به شهر و زندگی شهری علاقهمند شدم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۶ با نوشتن مقالاتی درباره معماری و فضای شهری در یک وبلاگ تخصصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار در حوزه شهری و محیط زیست در چندین رسانه مشغول به کار شدم. در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش شهری در یک مجله خبری معتبر فعالیت میکنم و تلاش دارم با پوشش رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و معماری، به بهبود کیفیت زندگی شهری کمک کنم.