دستاورد مشترک پژوهشگران ایرانی و فرانسوی در ساخت جاذب پیشرفته امواج مایکروویو

در یک همکاری علمی میان پژوهشگران ایرانی و فرانسوی، نسل جدیدی از جاذبهای فوقپهنباند امواج مایکروویو با استفاده از آئروژلهای نانوساختار چندجزئی طراحی و تولید شد؛ دستاوردی که میتواند تحولی مهم در صنایع الکترونیک، مخابرات و فناوریهای نوین ایجاد کند.
این پروژه تحقیقاتی با مشارکت دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، دانشگاه صنعتی سیرجان و گروهی از متخصصان فرانسوی انجام شده و تمرکز آن بر مقابله با آلودگی الکترومغناطیسی است؛ پدیدهای که در عصر دیجیتال به یکی از چالشهای جدی برای عملکرد تجهیزات حساس تبدیل شده است. امواج مایکروویو مزاحم میتوانند باعث اختلال در عملکرد دستگاههای الکترونیکی شوند و به همین دلیل، توسعه مواد جاذب این امواج در سالهای اخیر به یکی از اولویتهای پژوهشی در حوزه نانو فناوری و علم مواد تبدیل شده است.
در این طرح، پژوهشگران موفق شدند با ترکیب نانوذرات اکسید آهن مغناطیسی (Fe₃O₄)، اکسید نیکل کبالت (NiCo₂O₄)، پلیآنیلین (PANI) و گرافن کاهشیافته نیتروژنه (NRGO)، آئروژلهایی بسیار سبک، متخلخل و با کارایی بالا تولید کنند. این ترکیب با بهرهگیری از روشهای هیدروترمال و پلیمریزاسیون درجا، ساختاری چندمقیاسی ایجاد کرده که مکانیزمهای مختلف جذب امواج مانند اتلاف مغناطیسی، دیالکتریکی و رسانشی را بهطور همزمان فعال میکند.

آزمایشها نشان دادهاند که این آئروژلها قادرند در ضخامت بسیار کم (حدود ۲ میلیمتر)، بیش از ۹۰ درصد امواج مایکروویو مزاحم را در بازه فرکانسی گستردهای تا ۱۳.۳ گیگاهرتز جذب کنند. همچنین، میزان بازتاب منفی این مواد در فرکانس ۱۶.۷ گیگاهرتز به رقم قابل توجه ۴۱.۸- دسیبل رسیده که نشاندهنده عملکرد بسیار مطلوب آنهاست.
ویژگی منحصربهفرد این جاذبها، طراحی نانوساختار چندجزئی و معماری متخلخل آنهاست که امکان تخلیه مؤثر انرژی امواج را فراهم میسازد. نقش گرافن و پلیآنیلین در ایجاد شبکههای رسانا نیز در افزایش کارایی این مواد بسیار مؤثر بوده است.
کاربردهای بالقوه این فناوری نانویی بسیار گسترده است؛ از ارتقای کیفیت شبکههای مخابراتی و افزایش ایمنی تجهیزات الکترونیکی گرفته تا بهبود عملکرد اینترنت پرسرعت و محافظت از دستگاههای صنعتی حساس. این مواد میتوانند در آینده نزدیک به عنوان راهحلی مؤثر برای مقابله با اختلالات الکترومغناطیسی در محیطهای صنعتی و شهری مورد استفاده قرار گیرند.
به گفته روابط عمومی ستاد توسعه فناوری نانو، ادامه این تحقیقات میتواند زمینهساز تجاریسازی این جاذبها و ورود آنها به بازارهای جهانی شود. این موفقیت علمی، نمونهای از ظرفیت بالای همکاریهای بینالمللی در توسعه فناوریهای پیشرفته و کاربردی است.