آخرین ویرایش در سپتامبر 4, 2025 توسط امیرمهدی صارمی
شامگاه یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴، آسمان ایران شاهد یکی از نادرترین پدیدههای نجومی سال خواهد بود؛ قرص ماه بهطور کامل وارد سایه زمین میشود و بیش از ۸۲ دقیقه در هالهای از رنگهای سرخ و آجری میدرخشد. این «ماه خونین» نهتنها جلوهای بینظیر دارد، بلکه فرصتی طلایی برای آشنایی عموم با علم نجوم و بالا بردن حساسیت نسبت به حفاظت از تاریکی آسمان است.
چرا ماه سرخ میشود؟
وقتی زمین درست میان خورشید و ماه قرار میگیرد، نور خورشید از لایههای جو عبور میکند و بخش آبی طیف نوری در برخورد با ذرات جوی پراکنده میشود. آنچه به ماه میرسد گرایش به طول موجهای قرمز پیدا میکند و نتیجه، نمایش نفسگیر کره خاکستری ماه در رنگی گرم و خونین است.
برنامههای رصد عمومی
انجمن نجوم ایران و دهها گروه داوطلب در بیش از ۴۰ شهر کشور بیش از ۵۰ برنامه رایگان با تلسکوپ و دوربین دوچشمی تدارک دیدهاند تا علاقهمندان بتوانند:
- مراحل مختلف خسوف را با جزئیات ببینند
- در کارگاههای کوتاه نجومی شرکت کنند
- از توضیحات کارشناسان درباره پدیدههای همزمان نظیر سیارههای قابل رویت و سحابیهای نزدیک ماه بهرهمند شوند
جدول کامل زمان و مکان این مراسم در وبسایت کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران (www.asi.ir) منتشر شده و امکان انتخاب نزدیکترین محل رصد به محل سکونت فراهم است.
نکات عملی برای رصد بهتر
۱. تا حد امکان محل رصد را از نورهای مزاحم شهری دور کنید.
۲. همراه داشتن دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک تجربه مشاهده را بهمراتب لذتبخشتر میکند.
۳. اپلیکیشنهای رایگان نجومی مثل Star Chart یا Sky Safari میتوانند کمک کنند تا مراحل ماهگرفتگی را از ابتدا تا انتها دنبال کنید.
۴. کمی لباس گرم و نوشیدنی گرم در این شب خنک شمالغرب آسمان را دلپذیرتر میکند.
این «ماه خونین» فرصتیست برای همه؛ از خانوادهها و کودکان گرفته تا دانشجویان و عکاسان آماتور. هر کدام از ما میتوانیم با شرکت در یکی از این برنامهها، نهتنها تجربهای فراموشنشدنی داشته باشیم، بلکه قدمی در جهت ترویج نجوم و حفاظت از زیبایی شبهای بدون آلودگی نوری برداریم.
امیرمهدی صارمی
من فارغالتحصیل رشته برنامهریزی شهری هستم و از همان دوران دانشگاه به مسائل مربوط به شهر و زندگی شهری علاقهمند شدم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۶ با نوشتن مقالاتی درباره معماری و فضای شهری در یک وبلاگ تخصصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار در حوزه شهری و محیط زیست در چندین رسانه مشغول به کار شدم. در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش شهری در یک مجله خبری معتبر فعالیت میکنم و تلاش دارم با پوشش رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و معماری، به بهبود کیفیت زندگی شهری کمک کنم.