در پی حملات سنگین رژیم صهیونیستی طی جنگ ۱۲ روزه اخیر، معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور گزارشی از خسارت‌های گسترده وارده به منابع آب، خاک و هوا منتشر کرد و نسبت به تأثیرات بلندمدت آن بر سلامت انسان و تنوع زیستی هشدار داد.
آسیب‌های محیطی فراتر از تلفات انسانی
براساس اعلام این معاونت، افزون بر قربانیان انسانی و تخریب زیرساخت‌ها، محیط زیست کشور با چالش‌های جدی روبه‌رو شده است. در همین راستا، سازمان حفاظت محیط زیست ضمن محکوم‌کردن حملات، خواستار بررسی حقوقی و جبران خسارات، و همکاری ملی و بین‌المللی برای بازسازی مناطق آسیب‌دیده شد.
آلودگی شدید هوا و تخریب منابع انرژی
در تهران، حملات به انبارهای نفتی «ری» و «کن» سبب از بین رفتن ۱۹.۵ میلیون لیتر سوخت شد. این اتفاق منجر به انتشار ۴۷ هزار تُن گاز گلخانه‌ای و بیش از ۵۷۸ هزار کیلوگرم آلاینده شد که به‌طور محسوس کیفیت هوای پایتخت را کاهش داد. همچنین، تولید حدود ۱۵۰ هزار تُن آوار جنگی و نخاله، زیان اقتصادی بالغ بر ۷۵۰ میلیارد تومان به همراه داشته و پاک‌سازی این پسماندها نیز هزینه‌ای حدود ۳۰۰ میلیارد تومان را بر جای گذاشته است.
پیامدهای زیست‌محیطی در استان‌های جنوبی
در شهرستان کنگان و فاز ۱۴ پالایشگاه پارس جنوبی، تخریب‌های ناشی از حملات موجب سوختن ۵.۵ میلیون مترمکعب گاز و آزادسازی بیش از ۱۲ هزار تُن گاز گلخانه‌ای و صدها هزار کیلوگرم آلاینده شد. این آلاینده‌ها به افزایش غلظت ذرات معلق، کربن سیاه و اکسیدهای نیتروژن انجامید که کیفیت هوای چند استان را به سطح هشدار رسانده است.
تهدید فراگیر برای منابع آب، خاک و تنوع زیستی
در اثر نشت پساب‌های صنعتی، انتشار فاضلاب شهری و آلودگی‌های صوتی، لرزشی، پرتوی و حرارتی، منابع حیاتی از جمله آب‌های سطحی و زیرزمینی، خاک‌های کشاورزی، و زیست‌بوم‌های طبیعی دچار آسیب شده‌اند. این وضعیت حیات انسان، جانوران و گیاهان را در معرض خطر مستقیم قرار داده است.
پایش خسارت‌ها و اقدام حقوقی بین‌المللی
سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده است که روند ارزیابی دقیق میزان آسیب‌های زیست‌محیطی در سراسر کشور در حال انجام بوده و به‌زودی گزارش تفصیلی به مراجع مسئول داخلی و بین‌المللی ارائه خواهد شد. این سازمان بر استفاده از ابزارهای حقوقی و دیپلماتیک برای پیگیری مطالبات ملت ایران در حوزه محیط زیست تأکید کرده است.
