بر اساس گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی از جمله یونیسف و سازمان جهانی بهداشت، حدود یک‌چهارم جمعیت جهان با نوعی از تنش یا بحران کمبود آب مواجه هستند. این مشکل تنها محدود به مناطق بیابانی یا خشک نیست، بلکه در بسیاری از کشورها، دسترسی به آب سالم و ایمن به یک چالش جدی تبدیل شده است. در ادامه، کشورهایی که با شدیدترین بحران‌های آبی روبرو هستند، معرفی شده‌اند.
جمهوری آفریقای مرکزی؛ منابع فراوان، دسترسی اندک
با وجود قرار گرفتن در مجاورت دو حوضه آبریز مهم آفریقا، تنها ۳۰ درصد از مردم این کشور به آب آشامیدنی اولیه و کمتر از ۷ درصد به آب سالم دسترسی دارند. رشد جمعیت، زیرساخت‌های فرسوده و درگیری‌های داخلی از جمله عوامل اصلی این بحران هستند. همچنین، تنها نیم درصد از جمعیت به خدمات بهداشتی اولیه دسترسی دارند.
جمهوری دموکراتیک کنگو؛ منابع طبیعی غنی، بحران انسانی گسترده
در این کشور، بیش از ۷۵ درصد جمعیت از آب آشامیدنی پاک محروم‌اند و تنها ۱۲ درصد به آب سالم دسترسی دارند. درگیری‌های داخلی، ضعف زیرساخت‌ها و تغییرات اقلیمی وضعیت را وخیم‌تر کرده‌اند. بیش از ۹۷ درصد مردم نیز فاقد خدمات بهداشتی اولیه هستند.
اتیوپی؛ خشکسالی‌های پی‌درپی و بحران بهداشتی
در پی خشکسالی‌های شدید و درگیری‌های منطقه‌ای، تنها ۳۸ درصد از مردم اتیوپی به آب اولیه و حدود ۱۳ درصد به آب سالم دسترسی دارند. بهداشت نیز در وضعیت بحرانی قرار دارد؛ کمتر از ۱۰ درصد جمعیت از خدمات بهداشتی ایمن بهره‌مند هستند. شیوع وبا در سال‌های اخیر، پیامد مستقیم این بحران بوده است.
عراق؛ کودکان قربانی کمبود آب
طبق گزارش یونیسف، سه‌پنجم کودکان عراقی به آب سالم دسترسی ندارند. اختلافات منطقه‌ای و بحران اقلیمی موجب شده بیش از ۳۸ درصد جمعیت از آب آشامیدنی اولیه محروم باشند. همچنین، تنها نیمی از مدارس این کشور آب سالم دارند.
چاد؛ بحران در اردوگاه‌های پناهندگان
در چاد، کمتر از نیمی از جمعیت به آب اولیه و تنها ۶ درصد به آب سالم دسترسی دارند. اردوگاه‌های پناهندگان، به‌ویژه در اطراف دریاچه چاد، با کمبود شدید آب مواجه‌اند. بهداشت ضعیف، کودکان را در معرض سوءتغذیه و بیماری‌های ناشی از آب آلوده قرار داده است.
نیجر؛ کشوری خشک با اقتصاد وابسته به کشاورزی
با وجود وابستگی ۸۰ درصدی نیروی کار به کشاورزی، تنها نیمی از جمعیت به آب اولیه و کمتر از ۹ درصد به خدمات بهداشتی دسترسی دارند. خشکسالی، بی‌ثباتی سیاسی و ضعف زیرساخت‌ها، بحران آب را در این کشور تشدید کرده‌اند.
پاکستان؛ در آستانه کمبود مطلق آب
پاکستان با هشدارهای جدی از سوی نهادهای بین‌المللی، در آستانه ورود به بحران مطلق آب قرار دارد. اگرچه دسترسی به آب در این کشور نسبت به سایر کشورهای فهرست بیشتر است، اما همچنان بیش از ۵۰ درصد جمعیت از آب سالم محروم‌اند. در شهرهایی مانند کراچی، میلیون‌ها نفر بدون دسترسی به آب زندگی می‌کنند.
یمن؛ در خط مقدم بحران اقلیمی و کمبود آب
بیش از نیمی از جمعیت یمن فاقد دسترسی به آب هستند و ۷۴ درصد نیز از خدمات بهداشتی اولیه محروم‌اند. درگیری‌های طولانی‌مدت، خشکسالی و زیرساخت‌های ضعیف، شرایط را برای میلیون‌ها آواره داخلی وخیم‌تر کرده‌اند. یمن در حال حاضر بالاترین نرخ ابتلا به وبا در جهان را دارد.
سودان؛ درگیری‌های داخلی و نابودی منابع آبی
پیش از آغاز درگیری‌ها، ۹۷ درصد آب مصرفی سودان به کشاورزی اختصاص داشت. اکنون، بیش از ۴۰ درصد خانواده‌ها فاقد خدمات اولیه آب هستند و ۶۷ درصد نیز به بهداشت اولیه دسترسی ندارند. درگیری‌های اخیر، دسترسی به آب را برای میلیون‌ها نفر محدود کرده و موجب شیوع بیماری‌های منتقله از طریق آب شده است.
نتیجه‌گیری: بحران آب، تهدیدی جهانی برای سلامت و توسعه
کمبود آب سالم و ایمن، نه‌تنها سلامت عمومی را تهدید می‌کند، بلکه پیامدهای گسترده‌ای بر اقتصاد، امنیت غذایی، آموزش و توسعه پایدار دارد. مقابله با این بحران نیازمند اقدام فوری، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، همکاری‌های منطقه‌ای و سیاست‌گذاری‌های هوشمندانه در سطح جهانی است.
